29 tháng 12, 2023

Chuyện Chợ Lớn-Thất Phủ Võ Miếu

  Chuyện Chợ Lớn-Thất Phủ Võ Miếu 七府武廟歷史

 Thất Phủ Võ Miếu được xây năm 1775, cùng thời gian với đền Thất Phủ Thiên Hậu Cung. Hai đền này thuộc vào loại đền chùa cổ xưa nhất Chợ Lớn.

Dưới thời Pháp thuộc, Thất Phủ Võ Đế Miếu còn là trụ sở của Thất phủ Công sở và cũng là trụ sở Phòng thương mại Hoa kiều ở Nam Kỳ, hay còn gọi Nam Kỳ Trung Hoa Tổng thương hội (Chambre de Commerce Chinoise de Cochinchine) 

 


 


21 tháng 11, 2023

Ai đã có công thống nhất đất nước: Quang Trung hay là Gia Long?

 

Ai đã có công thống nhất đất nước:
Quang Trung hay là Gia Long?
Nguyễn Văn Nghệ

 Trang web Nghiên cứu lịch sử có đăng bài “Việt gian bán nước trong Lịch sử (bài 10c)” của Nguyễn Ngọc Lanh. Tác giả thuật lại là vào năm 2008 lần đầu tiên kể từ sau năm 1945 các nhà nghiên cứu sử học Marxist Việt Nam mới có một cuộc hội thảo Khoa học về Lịch sử tại Thanh Hóa với đề tài “Đánh giá lại Chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn”. Tại hội nghị có nhiều báo cáo chứng minh rằng triều Nguyễn không phải là “rặt những tội, là tội”. Thậm chí có báo cáo cho thấy Gia Long có công thống nhất đất nước. Tuy nhiên vị Giáo sư lão thành Văn Tạo (nguyên Viện trưởng Viện Sử học) đã “chốt” kết quả Hội nghị này bằng hai ý:



 


 

18 tháng 11, 2023

Những Hiểu Biết Mới Về Thời Đại Các Vua Hùng

 Những Hiểu Biết Mới Về Thời Đại Các Vua Hùng 

ĐÀO TRẦN QUANG CÁT


 Thời kỳ thực dân Pháp đô hộ các nước Đông Dương, người Pháp dã lập ra một cơ sở nghiên cứu gọi là Học viện Viễn Đông Bác Cổ ở Hà Nội,


 nay thuộc viện Bảo tàng quốc gia Việt Nam. Tại đây lưu trữ rất nhiều hiện vật khảo cổ học và tài liệu nghiên cứu lịch sử Việt Nam. Sau khi có hiệp nghị Giơnevơ về Đông Dương (ngày 20 tháng 7 năm 1954), nước ta tạm bị chia cắt làm hai miền. Thực dân Pháp và ngụy quyền tay sai đã phân chia một số tài liệu và hiện vật ở đây chuyển vào Sài Gòn và đưa sang Pháp. Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, số tài liệu được nhập vào kho bảo quản thư viện KHXH tại thành phố Hồ Chí Minh... .Xem tiếp

 

17 tháng 11, 2023

Nét đẹp Sài Gòn: Lịch sử Sài Gòn từ xưa đến nay

Nét đẹp Sài Gòn: Lịch sử Sài Gòn từ xưa đến nay

 Lịch sử Sài Gòn có bề dày rất lâu đời, bắt đầu từ thời hoang sơ trong những năm đầu công nguyên, cho đến ngày nay đã trở thành thành phố quan trọng nhất của đất nước.

Lịch sử Sài Gòn thời kỳ hoang sơ

Qua các cuộc khai quật khảo cổ trên địa phận Sài Gòn và các khu lân cận cho thấy con người đã xuất hiện ở đây từ thời kỳ đồ đá cho tới thời kim khí. 

 

Những cư dân cổ từ nhiều thiên niên kỷ về trước đã biết đến kỹ thuật canh tác nông nghiệp.

Xem tiếp

 

11 tháng 11, 2023

Gia Định thành hay thành Gia Định?

Gia Định thành hay thành Gia Định?



Tổng trấn Gia Định thành hay thành Gia Định?


Sự ngộ nhận về hai cụm từ khá giống nhau nhưng ý nghĩa cách nhau “một trời một vực”, đó là: Tổng trấn Gia Định thành hay thành Gia Định?
Xem tiếp

 


 

 

9 tháng 11, 2023

Triệu Đà là ai?

Triệu Đà là ai?

 


 


Từ khi giành lại quyền tự chủ, các triều đại Việt đều đề cao vai trò lịch sử của Triệu Đà. Nhà Trần phong ông là Khai thiên thế đạo thánh vũ trần triết hoàng đế.

“Họ Triệu nhân lúc nhà Tần suy loạn, giết trưởng lại nhà Tần, chiếm giữ đất Lĩnh Nam xưng đế, đòi ngang với nhà Hán, hưởng nước truyền ngôi 100 năm mới mất, cũng là bậc anh hùng.” ( Trích Đại Việt Sử Ký Toàn Thư )
Xem tiếp

 

 


7 tháng 11, 2023

Chuyện Xứ Nam Kỳ Lục Tỉnh -Chợ Điều Khiển và các chợ khác ở thế kỷ 18

 Chuyện Xứ Nam Kỳ Lục Tỉnh 

Chợ Điều Khiển và các chợ khác ở thế kỷ 18

 


 Chợ Điều Khiển ở cách trấn thự phía nam 2 dặm rưỡi. Xưa ở trước dinh quan Điều Khiển, cho nên gọi tên như vậy. Ngày nay nha môn thay đổi mà tên chợ vẫn theo thói cũ, phố xá trù mật …”

(theo Gia Định thành thông chí, tr. 183)
Xem tiếp

 


3 tháng 11, 2023

Vương Đại (WANG-TAI) và đời sống Sài Gòn cuối thế kỷ XIX

Vương Đại (WANG-TAI) và đời sống Sài Gòn cuối thế kỷ XIX

 

Năm 2004, tin tức báo chí Việt Nam cho biết khi một số ngói bị hư tháo xuống ở Nhà thờ Đức Bà (thành phố Hồ Chí Minh), thì thấy có chữ đề xuất xứ “Wang-Tai Saigon” trên mặt các viên ngói

 Tác giả các bài báo cho rằng có thể các viên ngói này được sản xuất sau chiến tranh thế giới thứ hai ở Sài Gòn để thay thế các viên ngói đưa từ Pháp sang đã bị hư hại. Thật ra không phải như vậy, mà là các viên ngói này đã được sản xuất ở Sài Gòn trong khi xây dựng nhà thờ từ năm 1877 đến 1880. Kí hiệu Wang-Tai nghĩa là gì? Để hiểu được điều này, ta hãy đi về quá khứ để tìm hiểu một phần của lịch sử Sài Gòn.

Xem tiếp

 

Nam kỳ thế kỷ 19 qua ghi chép của người Pháp: Trang phục của người An Nam

Nam kỳ thế kỷ 19 qua ghi chép của người Pháp: 
Trang phục của người An Nam

 

Phụ nữ An Nam có niềm đam mê với đồ trang sức. Khuyên tai họ đeo thường bằng vàng; thân bông tai được chạm lộng. Họ có thói quen bôi dầu dừa lên tóc.

 

Trang phục của người An Nam gồm áo quần rộng và lùng thùng mà những người thanh lịch dùng một chiếc thắt lưng lụa màu sặc sỡ quấn quanh cơ thể để giữ, bên trong thường là áo màu trắng và một loại áo dài màu đen với năm nút cài một bên; chiếc áo dài bên ngoài này trùm quá đầu gối, rất tươm tất, chỉnh tề và dạng áo này là bất biến đối với người giàu cũng như người nghèo.

Xem tiếp

 

Hành trình tại Nam kỳ: Những ấn tượng ban đầu

Hành trình tại Nam kỳ: Những ấn tượng ban đầu

 

Đầu thập niên 1870, bác sĩ Albert Morice đến Nam kỳ và viết một cuốn du ký có nhan đề Voyages en Cochinchine.Tập du ký đăng lần đầu trên tạp chí Le tour du monde (Vòng quanh thế giới) năm 1875 với nhiều tranh minh họa"chưa từng được công bố" lúc bấy giờ. Thanh Niên xin trân trọng trích giới thiệu cuốn du ký này.

Xem tiếp 

 

Sài Gòn - Khách sạn Cosmopolitan Hotel, nhà ông Vantai (Vương Đại) 1872

 


26 tháng 10, 2023

Ngoại giao triều Nguyễn trước khi Pháp xâm lược Việt Nam (Kỳ 3)

 

Ngoại giao triều Nguyễn trước khi Pháp xâm lược Việt Nam 
(Kỳ 3 : Triều Thiệu Trị và Tự Đức)

 

Vua Tự Đức và các quần thần. Tranh vẽ của họa sĩ Emile Therond trong tạp chí “Le Tour du Monde” xuất bản tại Paris năm 1860

 1. Ngoại giao bằng súng: triều Thiệu Trị (1841 – 1847)
Giao thiệp với Pháp

Sứ bộ về chưa đến, trên ngai vàng đã có vua khác lên ngôi. Ngày 21 tháng Giêng năm Tân Sửu (12/2/1841), Hoàng trưởng tử Mân Tông làm lễ thay tên, mở bản sách vàng, lấy chữ “Triền” làm hoàng danh, lựa hai chữ Thiệu Trị làm hoàng hiệu.

Cũng năm ấy, có thuyền Pháp đến vịnh Trà Sơn, hỏi dò lối chính trị của tân quân, rồi nhổ neo đi; vì chẳng thấy hành động theo lối nhà binh, nên không có ai để ý.

Vua Thiệu Trị đã nghe dư luận ở Pháp, ngày Sứ bộ đi về; thế mà trong các nhà tù vẫn còn đầy người Thiên Chúa giáo.
Xem tiếp

 

6 tháng 10, 2023

Chuyện Xứ Nam Kỳ Lục Tỉnh-Bài 3: Hiệu thuốc Nhị Thiên Đường và đóng góp trong việc quảng bá chữ Quốc ngữ

 Chuyện Xứ Nam Kỳ Lục Tỉnh

Bài 3: Hiệu thuốc Nhị Thiên Đường và đóng góp trong việc quảng bá chữ Quốc ngữ

 

Nhà thuốc Nhị Thiên Đường là một hiệu thuốc của người Quảng Đông có trụ sở tại Singapore, Malaysia và Sài Gòn vào những năm đầu thế kỷ 20.

 Dầu Nhị Thiên Đường lúc đó được bà con lao động gọi là “dầu trị bá bệnh”. Vì hễ khó ở là người ta lấy ra xài. Đau đầu lấy ra thoa hai thái dương, ho thoa cổ, đau bụng thoa chỗ bao tử, cảm lạnh sổ mũi thoa hai lỗ mũi, cần cạo gió thì thoa lưng, đau cơ đâu thoa đó. Cần xông hơi khỏi cần kiếm lá xông chi mắc công, nhỏ vài giọt dầu vào nồi nước sôi là xong. Chẳng may trúng thực cũng cho vài giọt vào ly nước nóng uống.

Xem tiếp

 




5 tháng 10, 2023

“XỨ NAM KỲ” – Giáo Sư Nguyễn Mạnh Hùng

“XỨ NAM KỲ” – Giáo Sư Nguyễn Mạnh Hùng

La Cochinchine, theo cách hiểu từ xa xưa là xứ Nam kỳ. Đây là vùng đất rộng lớn phía Nam, nằm trên đường du thám của quân viễn chinh Pháp những năm đầu thế kỷ XIX. La Cochinchine là từ được cấu trúc thành hai từ tố.

 

Từ tố đầu là Cochin hay Gocin (phiên âm của Giao Chỉ), từ tố tiếp sau Chine được gắn thêm để xác định vị trí “bên cạnh Trung Hoa” – nghĩa là gần Tần (thời Chiến Quốc). Tuy nhiên, cũng có một cách nghĩ khác, Cochin là một đoạn sông của Thủy Chân Lạp thuộc dòng chảy Mê Kông (Kohchin – sông Cửu Long), nơi mà cư dân Nam Kỳ đã định cư.

Xem tiếp



 

4 tháng 10, 2023

Chuyện Xứ Nam Kỳ-Bài 2: Các quán cà phê đầu tiên ở Sài Gòn

Chuyện Xứ Nam Kỳ-Bài 2: Các quán cà phê đầu tiên ở Sài Gòn

 

Các quán cà phê ở Sài Gòn xuất hiện rất sớm, ngay từ khi Pháp chiếm Sài Gòn chứ không phải đợi đến khi cây cà phê được đưa vào Việt Nam. Vì tại Pháp, quán cà phê xuất hiện đầu tiên tại Marseille gần 200 năm trước (1654), và quán cà phê Divan rất được khách lui tới, đã đóng cửa vào đúng năm thành Gia Định bị Pháp chiếm (1859).

 

Xem tiếp

 

3 tháng 10, 2023

Chuyện Xứ Nam Kỳ-Bài 1:Tiểu thuyết chữ Quốc ngữ đầu tiên

Chuyện Xứ Nam Kỳ
Bài 1:Tiểu thuyết chữ Quốc ngữ đầu tiên

 


 


Nguyễn Trọng Quản sinh năm 1865 tại Bà Rịa, mất năm 1911 tại Sài Gòn (thành phố Hồ Chí Minh). Ông là nhà giáo, nhà văn, là tác giả của các tác phẩm bằng chữ Quốc ngữ xuất hiện khá sớm trên văn đàn ở nước ta


Xem tiếp

 

5 tháng 9, 2023

Khúc "Mưa" Một sáng Vùng Chợ Lớn Tháng 8-2023

 Khúc "Mưa" Một sáng Vùng Chợ Lớn Tháng 8-2023

Mưa-Nhạc Sĩ Văn Phụng-Ca Sĩ Quỳnh Lan

 


 


Một sáng sớm một cơn mưa bất chợt ào tới. tấp vội vào lề thu hình khúc mưa Cholon

Ngã tư Phạm Văn Chí-Mai Xuân Thưởng gần Tòa Hành Chánh Quận 6 cũ
Bài hát Mưa của Nhạc Sĩ Văn Phụng-Ca sĩ Quỳnh Lan

 

 





4 tháng 9, 2023

Mưa Saigon Còn Buồn Không Em

 Mưa Saigon Còn Buồn Không Em




 Saigon . . . giờ lạ lắm Anh ơi

Đã lâu rồi . .có hơn 7 năm trung Tâm Saigon từ Chợ Bến Thành đến Bồn Binh Cây Liễu rào chắn tứ bề, để thi công Ga Metro ngầm . . .cho tuyến Metro Bến Thành Suối Tiên.

Những công trình có cả trăm năm gắn liền kỷ niệm với nhiều thế hệ 4x , 5x, 6x . . .Bùng Binh Quách Thị Trang với Tượng Đài Thánh Tổ Quân Cụ Trần Nguyên Hản, Bồn Binh Cây Liễu , Thương Xá Tax.

Đường Lê Lợi tấp nập người ...nhà sách Khai Trí. Nước Mía Viễn Đông, Bò Bía . . ..Quán Nhạc Lữ Quán . . .

 

Minh họa: Xuân Lộc's Painting
Nay chỉ còn là kỷ niệm .Sáng nay dạo một vòng trung tâm...đường Lê Lợi giờ thông thoáng .. vắng người, vắng xe...Chợt cơn mưa ập tới ...tấp vội vào lề, gần ngã tư Pasteur...quay một khúc phim . . . " Mưa Saigon " rồi ngân nga theo tiếng Hát Ngọc Lan . . .
" Mưa bên nầy buồn lắm em ơi . . . Nắng bên đây cũng là nắng ấm . . .Nhưng ấm sao bằng, nắng ấm quê hương
     
       Sáng Ngày 30-8-2023 Đường Lê Lợi Saigon Mưa




 








3 tháng 9, 2023

Haiku như một nghệ thuật sống (Kỳ 2)

 Haiku như một nghệ thuật sống (Kỳ 2)

 


Tranh của Yamamotoo Masao.

 

Kỹ thuật cơ bản của haiku – là hòa mình vào đời sống của đối tượng được quan sát, rồi ghi lại giao cảm giữa mình và đối tượng – đã biến haiku cổ điển thành một nghệ thuật sống, thay vì chỉ một nghệ thuật viết đơn thuần.

Phong nhã trong thiên nhiên

Từ thế kỷ 9, khi học tập nhà Đường, giới quý tộc và tăng sĩ Nhật đã du nhập một loại thẩm mỹ tiết chế gọi là “nhã” (miyabi). Trong văn chương, “nhã” gắn liền với kỹ thuật tả cảnh thiên nhiên để ngụ tình, nhờ đó giảm nhẹ cường độ sỗ sàng của tham dục và cái tôi, giúp con người tăng sự nhạy cảm để chạm vào những cảm giác vi tế.
Xem tiếp

 




30 tháng 8, 2023

Vấn đề ngoại giao Việt – Pháp dưới triều Nguyễn (P2) .

 Vấn đề ngoại giao Việt – Pháp dưới triều Nguyễn (P2) 


 HOẠT ĐỘNG KHÓ HIỂU CỦA

SỨ BỘ VIỆT NAM TẠI PHÁP NĂM 1840

Cuối thập niên 1830, trong lúc việc cấm đạo tiếp tục được triều đình Huế áp dụng triệt để thì một tin chấn động bay đến Việt Nam: cuộc chiến tranh Nha phiến nổ ra giữa quân đội Anh quốc hùng mạnh và quan quân nhà Thanh đang áp dụng một chính sách thật cứng rắn đối với việc người phương Tây du nhập vào đất nước họ một khối lượng á phiện rất lớn. Mặt hàng này được tuồn vào Trung Quốc từ nhiều năm trước, đến khi nhà Mãn Thanh ý thức được những di hại ghê gớm của nó thì đã khá muộn màng.
Vào thời ấy, có người dám khẳng định rằng nếu tệ đoan này vẫn ngang nhiên tiếp diễn thì chỉ trong vòng 10 năm nữa, sẽ không còn người đàn ông Trung Quốc nào còn đủ sức khỏe để đi lính (!!). Năm 1839, khi vua Đạo Quang nhà Thanh ra chỉ dụ cấm người Trung Quốc buôn bán với người Anh và chính quyền tỉnh Quảng Đông cho vứt xuống biển 20.000 thùng á phiện do người Anh sở hữu thì nhà cầm quyền Luân Đôn xem đó là cơ hội tốt nhất để phát động cuộc chiến tranh chống lại triều đình Trung Quốc.

 

Tồng đốc Lưỡng Quảng Lâm Tắc Từ, 
người trực tiếp thực hiện chính sách bài trừ ma túy tại Quảng Châu

Xem Tiếp

 












29 tháng 8, 2023

Truyện ngắn Nhà Văn Khái Hưng

 Truyện ngắn Nhà Văn Khái Hưng

 Trên đê Yên Phụ, một buổi chiều mùa hạ.

Nước sông Nhị Hà mới bắt đầu lên to, cuồn cuộn chảy, tưởng muốn lôi phăng cái cù lao ở giữa sông đi.

Theo dòng nước đỏ lờ lờ, những thân cây, những cành khô trôi từ rừng về, nổi lềnh bềnh, như một dẫy thuyền nhỏ liên tiếp chạy thực nhanh tới một nơi không bờ không bến.

Đứng trên đê, bác phó nề Thức đưa mắt trông theo những khúc gỗ ấy tỏ ra ý thèm muốn, rồi quay lại, đăm đăm nhìn vợ, hỏi thầm ý kiến. Người vợ, ngắm sông, ngắm trời, lắc đầu thở dài, nói:

- Gió to quá, mà đám mây đen kia ở chân giời đùn lên mau lắm. Mưa đến nơi mất, mình ạ!

Người chồng cũng thở dài, đi lững thững. Rồi bỗng đứng dừng lại, hỏi vợ:

- Mình đã thổi cơm chưa?

Vợ buồn rầu đáp:

 

Xem Tiếp

 




Triệu Đà – Kẻ Xâm Lược Hay Vị Vua Có Công Của Việt Nam?

 Triệu Đà – Kẻ Xâm Lược Hay Vị Vua Có Công Của Việt Nam?

 Triệu Đà là người khởi đầu cho sự cai trị của dòng họ Triệu lên nhà nước Nam Việt trong giai đoạn từ năm 204 TCN đến 111 TCN. Ông là người đã đánh bại An Dương Vương và sáp nhập Âu Lạc vào nhà nước Nam Việt. Chúng ta được biết đến Triệu Đà nhiều hơn qua truyền thuyết Trọng Thủy – Mỵ Châu. Triệu Đà có nguồn gốc là người Hán từ Trung Quốc. Ông được nhà Tần cử xuống cai trị phương Nam. Nhưng sau này nhà Tần suy yếu nên ông đã làm phản lại và tách ra cát cứ. Như vậy, từ những góc độ khác nhau, các nhà sử học đã có những tranh luận về sự chính thống của nhà Triệu trong các triều đại vua của Việt Nam. Những người nổi tiếng công nhận nhà Triệu như Hưng Đạo Vương, Nguyễn Trãi,… Một số nhà sử học khác đời Hậu Lê lại phủ nhận nó như Ngô Thì Sĩ, hay nhà thơ Tố Hữu cũng từng gọi là giặc.

 


Xem tiếp

 


28 tháng 8, 2023

Khởi Đầu Nền Tân Nhạc-Từ Lúc nào ?

 Khởi đầu nền tân nhạc

 Tân nhạc Việt Nam ra đời muộn hơn nghệ thuật cải lương chừng thập kỷ, khoảng 1930. Theo nhạc sĩ Trần Quang Hải gọi đây là “giai đoạn tượng hình”. Còn Phạm Duy cho rằng, thập niên 30 là “thời kỳ đi tìm nhạc ngữ mới”.

Nếu bài Dạ Cổ Hoài Lang của ông Cao Văn Lầu ở Bạc Liêu viết hồi năm 1920 mở đầu cho hình thức cải lương đổi mới của nghệ thuật ca kịch truyền thống, thì cũng có vài biên khảo cho rằng bài Kiếp hoa (thơ Nguyễn Văn Cổn, nhạc Nguyễn Văn Tuyên) là bài tân nhạc đầu tiên viết vào năm 1938.

Xem tiếp

 

Hội Ái Nhạc (Philharmonique) ở Hà Nội đầu thế kỷ 20 (Ảnh: Tư liệu)

 

 




1.000 Năm nô lệ giặc tàu-Thời Kỳ Bắc Thuộc

1.000 Năm nô lệ giặc tàu-Thời Kỳ Bắc Thuộc
Bắc thuộc lần I

Thời kỳ Bắc thuộc lần thứ nhất trong lịch sử Việt Nam kéo dài từ năm 218 TCN hoặc 179 TCN hoặc 111 TCN đến năm 39, dưới sự cai trị của phong kiến Trung Quốc.
Kỷ Thuộc Tây HánTân Mùi, [110 TCN], (Hán Nguyên Phong năm thứ 1). Nước Việt ta đã thuộc về nhà Hán. Nhà Hán cho Thạch Đái làm Thái Thú 9 quận. (Chế độ nhà Hán lấy châu lãnh quận, trừ hai quận Châu Nhai, Đạm Nhĩ đều ở giữa biển, còn 7 quận thuộc về Giao Châu, Đái làm châu Thái thú63. Thời Tây Hán, trị sở của Thái Thú đặt tại Long Uyên, tức là Long Biên, thời Đông Hán đặt tại Mê Linh tức là Yên Lăng.)

Triệu Vũ Vương - Triệu Đà
Họ Triệu, nhân lúc nhà Tần suy loạn, giết trưởng lại Tần, chiếm giữ đất Lĩnh Nam, xưng đế, đòi ngang với nhà Hán, hưởng nước truyền ngôi 100 năm mới mất, cũng là bậc vua anh hùng.
Họ Triệu, tên húy là Đà, người huyện Chân Định nước Hán, đóng đô ở Phiên Ngung (nay ở tỉnh Quảng Đông).
Giáp Ngọ, năm thứ 1 [207 TCN] , (Tần Nhị Thế năm thứ 3). Vua chiếm lấy đất Lâm Ấp và Tượng Quận, tự lập làm Nam Việt Vương.
( Xem tiếp )

Triệu Văn Vương - Triệu Hồ
Triệu Văng Vương Tên húy là Hồ, con trai Trọng Thủy, cháu Vũ Đế.
Vua lấy nghĩa để cảm nước láng giềng, đánh lui địch, yên biên cảnh, cũng gọi là bậc vua có ý muốn thịnh trị vậy.
Bính Ngọ, năm thứ 2 [135 TCN], (Hán Kiến Nguyên năm thứ 6). Mùa thu, tháng 8, có sao Chổi mọc ở phương đông, đuôi dài hết trời.
Mân Việt Vương Sính xâm lấn biên ấp nước ta. Vua giữ ước với nhà Hán, không tự tiện dấy quân, sai người đem thư nói việc đó với nhà Hán. Nhà Hán khen là nghĩa, vì vua mà phát đại binh, sai Vương Khôi xuất quân từ Dự Chương, Hàn An Quốc xuất quân từ Cối Kê, để đánh Mân Việt.  
( Xem tiếp )

Triệu Minh Vương - Triệu Anh Tề
Minh Vương -Ở ngôi 12 năm.
Vua không cẩn thận mối vợ chồng, gây thành loạn cho quốc gia, không có gì đáng khen.
Tên húy là Anh Tề, con trưởng của Văn Vương.
Đinh Tỵ, năm thứ 1 [124 TCN], (Hán Nguyên Sóc năm thứ 5). Lấy Lữ Gia làm Thái phó.
Kỷ Mùi, năm thứ 3 [122 TCN], (Hán Nguyên Thú năm thứ 1). Mùa hạ, tháng 5, ngày 30, nhật thực.
Nhâm Tuất, năm thứ 6 [119 TCN], (Hán Nguyên Thú năm thứ 4). Mùa xuân, sao Chổi mọc ở phía đông bắc. Mùa hạ, sao Chổi dài mọc [12b] ở phương tây.
Ất Sửu, năm thứ 9 [116 TCN], (Hán Nguyên Đỉnh năm thứ 1).
Mậu Thìn, năm thứ 12 [113 TCN], (Hán Nguyên Đỉnh năm thứ 4). Trước kia vua làm thế tử, sang làm con tin cho nhà Hán ở Trường An, lấy con gái người họ Cù ở Hàm Đan, sinh con tên là Hưng. Đến khi lên ngôi, giấu ấn của tiên đế đi, dâng thư sang nhà Hán xin lập Cù thị làm hoàng hậu, Hưng làm thế tử. Nhà Hán mấy lần sai sứ giả sang khuyên vua vào chầu. Vua sợ vào yết kiến phải theo pháp độ nhà Hán ngang với các chư hầu ở trong, cố ý cáo ốm không đi, bèn sai con là Thứ công vào làm con tin. Năm ấy vua mất, thụy là Minh Vương. Con là Hưng nối ngôi.
 ( Xem tiếp )

Triệu Ai Vương - Triệu Hưng
Ở ngôi 1 năm [112 TCN].
Tên húy là Hưng, con thứ của Minh Vương.
Năm ấy, vua đã lên ngôi, tôn mẹ là Cù thị là thái hậu.
Trước kia, thái hậu chưa lấy Minh Vương, đã từng thông dâm với An Quốc Thiếu Quý người Bá Lăng. An Quốc là họ, Thiếu Quý là tên. Năm ấy nhà Hán sai An Quốc Thiếu Quý sang dụ vua và thái hậu vào chầu, như đối với các chư hầu ở trong, lại sai biện sĩ là bọn Gián nghị đại phu Chung Quân tuyên dụ, dũng sĩ là bọn Ngụy Thần giúp việc, vệ úy Lộ Bác Đức đem quân đóng ở Quế Dương để đợi sứ giả. Khi ấy vua còn ít tuổi, Cù hậu là người Hán, Thiếu Quý đến, lại tư thông. Người nước biết, phần nhiều không theo thái hậu. Thái hậu sợ loạn nổi, muốn dựa uy nhà Hán, nhiều lần khuyên vua và các quan xin nội phụ nhà Hán. Bèn nhờ sứ nhà Hán dâng thư, xin theo như các chư hầu ở trong, cứ 3 năm một lần vào chầu, triệt bỏ cửa quan ở biên giới. Vua Hán bằng lòng, ban cho vua và tướng Lữ Gia ấn bằng bạc và các ấn nội sử, trung úy, thái phó, còn các chức khác được tự đặt lấy. Bỏ hình phạt cũ thích chữ, cắt mũi, dùng pháp luật nhà Hán như các chư hầu ở trong. Các sứ giả đều ở lại để trấn giữ vỗ về. 
( Xem tiếp )

Triệu Thuật Dương Vương - Triệu Kiến Đức
Triệu Kiến Đức ở ngôi được gần 1 năm.
Năm 113 trCN nội tình nhà Triệu rất rối ren, Vua Hán sai An Quốc Thiếu Quý sang dụ Nam Việt về hàng. Thiếu Quý nguyên là tình nhân của Cù Thị (mẹ của An Vương) nên tư thông với nhau và dụ dỗ Ai Vương dâng nước Nam Việt cho nhà Hán. Tể tướng Lữ Gia đã cùng với một số đại thần đem quân cấm binh vào giết chết sứ nhà Hán. Cù Thị và Ai Vương tôn Kiến Đức là con trưởng của Minh Vương lên làm vua. Vũ Đế nhà Hán sai Phục ba tướng quân Lộ Bác Đức và Dương Bộc đem 5 đạo quân sang xâm lược Nam Việt. Tể tướng Lữ Gia chống không nổi bèn đưa Dương Vương chạy trốn. Quân Hán đuổi theo bắt được. Vua tôi đều bị hại. Nhà Hán chiếm được Nam Việt, đổi là Giao Chỉ bộ.  

23 tháng 8, 2023

Sơ Lược Sự Hình Thành “Saigon-Gia Định”

 Sơ Lược Sự Hình Thành “Saigon-Gia Định”

 Cho đến trước thế kỷ 16, Sài Gòn – Gia Định vẫn là miền đất hoang, vô chủ, địa bàn của vài nhóm dân cư cổ cho tới khi người Việt xuất hiện.. Những người Việt đầu tiên tự động vượt biển tới khai vùng đất này hoàn toàn không có sự tổ chức của nhà Nguyễn. Nhờ cuộc hôn nhân giữa công nữ Ngọc Vạn với vua Chân Lạp Chey Chetta II từ năm 1620, mối quan hệ giữa Đại Việt và Chân Lạp trở nên êm đẹp, dân cư hai nước có thể tự do qua lại sinh sống. Khu vực Sài Gòn, Đồng Nai bắt đầu xuất hiện những người Việt định cư. Trước đó, người Chăm, người Man cũng sinh sống rải rác ở đây từ xa xưa

Xem tiếp

 


Tòa Hành Chánh Tỉnh Gia Định. 
Nay là UBND Quận Bình Thạnh

 

 


Kỹ thuật thơ, kỹ thuật sống trong thơ haiku-Bài 1

 Kỹ thuật thơ, kỹ thuật sống trong thơ haiku-Bài 1

 Haiku, một thể thơ thường gắn với nước Nhật, có thể được sáng tác ở phương Tây hay Việt Nam không? Xa hơn nữa, có thể sáng tác “haiku thị giác” (visual haiku), dưới dạng nhiếp ảnh hoặc điện ảnh, để đưa haiku ra khỏi biên giới của văn viết không? Không khó để trả lời những câu hỏi này nếu ta nhìn haiku cổ điển không chỉ là một kỹ thuật thơ, mà còn là một kỹ thuật sống.

Tác phẩm văn học dài một câu

Suốt 350 năm hình thành và phát triển, thể thơ haiku (hài cú) đã không ngừng mở rộng về đề tài, thẩm mỹ, dung lượng chữ và cách ngắt nhịp, nhất là từ khi Nhật Bản tăng cường tiếp xúc với phương Tây.

Xem tiếp

 


 

 

22 tháng 8, 2023

Ngoại giao Việt – Pháp dưới triều Nguyễn (P1)

 Ngoại giao Việt – Pháp dưới triều Nguyễn (P1) 

 Với các nước phương Tây, mối quan hệ đối ngoại của các chính quyền Lê-Nguyễn đã bắt đầu từ những thế kỷ XVII-XVIII. Những thập niên cuối thế kỷ XVIII, thỏa ước Versailles ký kết giữa Giám mục Bá Đa Lộc, với tư cách đại diện chúa Nguyễn Ánh, và đại diện vua Louis XVI, đã không thực hiện được do sự ngăn trở của viên chức Pháp được giao trách nhiệm thi hành. Vào thập niên 1810, sau khi vua Gia Long đã yên vị trên một đất nước thống nhất và tương đối bình ổn, các tàu buôn Pháp hướng về Viễn Đông để tìm thị trường tiêu thụ mới.

Xem tiếp

 

Sách của Tác Giả Lê Nguyễn
Xã Hội Việt Nam qua bút ký của người nước ngoài

 

 



20 tháng 8, 2023

Gặp các bà hoàng cuối triều Nguyễn

 Gặp các bà hoàng cuối triều Nguyễn - Trích hồi ký Lê Văn Hiến




Hoàng Hậu Nam Phương và các con


 Chiều ngày 30/8/1945, Vua Bảo Đại đọc Chiếu Thoái vị trước cửa Ngọ Môn ở Hoàng thành Huế, trao lại ấn tín, quốc bảo của triều đình cho đại diện của Việt Minh, chính thức chấm dứt sự cai trị của Nhà Nguyễn và chế độ quân chủ ở Việt Nam. Đầu tháng 12 năm đó, ông Lê Văn Hiến, Bộ trưởng Bộ Lao động trong Chính phủ Lâm thời được Chủ tịch Hồ Chí Minh cử làm Đặc phái viên của Chính phủ ở Nam Trung bộ và Nam Bộ

Xem tiếp

 

 



19 tháng 8, 2023

Cắt phăng búi tó củ hành

Cắt phăng búi tó củ hành

 Ngày xưa, theo quan niệm chữ hiếu của đạo Nho dạy rằng: “Mình mẩy, da tóc là của cha mẹ trao cho, thì người con không dám làm tổn thương, huỷ hoại”. Bởi vậy, dân mình có tâm lý kính trọng từng sợi tóc, không dám cạo cắt, để lâu dài búi lên sau ót, gọi là búi tóc củ hành, búi tóc củ kiệu, người Pháp gọi chung là búi tó (Le Chignon).

Với quan niệm này làm tôi nhớ đến chú Năm của thằng bạn trong xóm, một nhân vật mà có lần tôi viết trong bài Búi tóc ngày xưa.
Xem tiếp

 




16 tháng 8, 2023

Sài Gòn Xưa - ký ức xinê một thời

 Sài Gòn Xưa - ký ức xinê một thời


 

Các rạp Rex, Eden và Quốc Tế đều là "rạp hạng nhứt", phần lớn chiếu phim mới nhất, độc quyền và không để trùng nhau. Đi xem phim tại các "rạp sang" là thú vui đắt tiền hiếm hoi cho nhiều gia đình.
Thế nhưng Sài Gòn "thượng vàng hạ cám", có đủ rạp xinê "hạng hai", "hạng ba" hay kể cả "hạng bét" ở cả khu vực trung tâm và các xóm lao động. "Rạp sang" là rạp có máy lạnh, ghế nệm, chiếu theo suất. Rạp bình thường chỉ có quạt máy, chiếu pẹc-ma-năng (thường trực) vào lúc nào cũng được, đặc biệt chiếu liên tục hai phim, đều là phim cũ. Riêng dịp Tết, chỉ chiếu một phim, nhất là phim hài.
Xem tiếp

 


Sài Gòn Xưa - ký ức xinê một thời




13 tháng 8, 2023

Lịch sử Sài Gòn thế kỷ 18

Lịch sử Sài Gòn thế kỷ 18

Lịch sử Sài Gòn thế kỷ 18

Năm 1705, vua Chân Lạp Nặc Ông Thâm liên minh với quân Xiêm để triệt hạ thế lực tranh chấp Nặc Ông Yêm. Nặc Ông Yêm phải chạy qua Gia Định cầu viện. Chúa Nguyễn cử Nguyễn Cửu Vân đem quân đánh tan quân Xiêm, đưa Nặc Ông Yêm về thành La Bích rồi rút quân về.

Năm 1714, Nặc Ông Thâm đem quân từ Xiêm về đánh lấy thành La Bích. Nặc Ông Yêm lại cho người sang Gia Định cầu viện. Đô đốc Phiên Trấn (Gia Định) Trần Thượng Xuyên phát quân sang đánh, Nặc Ông Thâm bỏ thành chạy sang Xiêm.


 


Năm 1729 đất Gia Định bị đe dọa trước sự động binh của Chân Lạp, chúa Nguyễn cho đặt sở Điều khiển để lo việc quân sự trong vùng.